ચંદ્ર પછી હવે સૂર્યનો વારો, આદિત્ય-L1 મિશન ઉકેલશે સૂર્યના ઘણા વણઉકેલ્યા રહસ્યો
અવકાશ વિજ્ઞાનના ક્ષેત્રમાં ભારતે ચંદ્ર અને મંગળ પર ઉપગ્રહ મોકલીને સફળતા હાંસલ કરી છે. હવે સૂર્યનો વારો છે. ભારત આદિત્ય-એલ1 મિશન દ્વારા સૂર્યનો અભ્યાસ કરવા જઈ રહ્યું છે.
આ પ્રોજેક્ટ પર લગભગ એક દાયકાથી કામ ચાલી રહ્યું છે. ભલે કોવિડ-19એ આ પ્રોજેક્ટની ગતિ ઓછી કરી દીધી હતી, પરંતુ હવે આ મિશન અંતિમ તબક્કામાં પહોંચી ગયું છે. આ સેટેલાઈટ ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ એસ્ટ્રોફિઝિક્સ, બેંગલુરુ દ્વારા ડિઝાઈન અને બનાવવામાં આવ્યો છે.
ઈસરોએ માહિતી આપી છે કે હાલમાં આદિત્ય એલ-1 શ્રીહરિકોટા સ્પેસપોર્ટ પર હાજર છે. જો બધું બરાબર રહ્યું તો સપ્ટેમ્બરના પ્રથમ સપ્તાહમાં સેટેલાઇટ લોન્ચ થઈ શકે છે. આ મિશન પછી ભારત સૂર્ય પર ઉપગ્રહ મોકલનાર વિશ્વનો ચોથો દેશ બની જશે. અમેરિકા, જર્મની અને યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સીએ સૂર્ય તરફ ઉપગ્રહો મોકલ્યા છે.
આદિત્ય L-1 મિશનનો ધ્યેય CMEs એટલે કે સૂર્યથી પૃથ્વી તરફ આવતા સૌર વાવાઝોડાનું અવલોકન કરવાનો છે. બહુ-તરંગલંબાઇમાં સૌર પવનની ઉત્પત્તિનો અભ્યાસ કરવો. આ સેટેલાઇટ અવકાશના હવામાન પરની અસરનો પણ અભ્યાસ કરશે.
આદિત્ય એલ-1ને અંતરિક્ષમાં 'લેગ્રેન્જ પોઈન્ટ્સ' એટલે કે એલ-1 ભ્રમણકક્ષામાં સ્થાપિત કરવામાં આવશે. આ પછી આ ઉપગ્રહ 24 કલાક સૂર્ય પર થતી ગતિવિધિઓનો અભ્યાસ કરશે. L-1 સેટેલાઇટ પૃથ્વીથી 1.5 મિલિયન કિલોમીટર દૂર સ્થાપિત કરવામાં આવશે.
જણાવી દઈએ કે સૂર્યથી પૃથ્વીનું અંતર 14 કરોડ 96 લાખ કિલોમીટર છે. ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશનના પૂર્વ અધ્યક્ષ કિરણ કુમારે જણાવ્યું હતું કે સૂર્યમાંથી આવતા રેડિયો રેડિયેશનને ઉદયપુરની સૌર વેધશાળામાંથી અવલોકન કરવામાં આવશે.
હવે સૂર્યના કિરણો સાથે આવતા રજકણો 'સોલાર વિન્ડ'ની પૃથ્વીના વાતાવરણ પર અલગ-અલગ અસર થશે, તેનો અભ્યાસ કરીને તેના ફાયદા અને ગેરફાયદા અંગે સંશોધન કરી શકાશે. હાનિકારક સૌર પવનની માહિતી મળતાં જ અમે તેનો ઉકેલ લાવી શકીશું.
આદિત્ય એલ-1 સાથે 7 પેલોડ પણ અવકાશમાં મોકલવામાં આવશે. આ પેલોડ સૂર્યના ફોટોસ્ફિયર, ક્રોમોસ્ફિયર અને સૌથી બહારના સ્તરનો અભ્યાસ કરશે. સાત પેલોડ્સમાંથી ચાર સતત સૂર્યનું નિરીક્ષણ કરશે જ્યારે ત્રણ પેલોડ્સ શરતો અનુસાર કણ અને ચુંબકીય ક્ષેત્રોનો અભ્યાસ કરશે.
સૂર્યની કોરોનલ હીટિંગ, કોરોનલ માસ ઇજેક્શન, પ્રી ફ્લેર સહિતની ફ્લેર માહિતી એકત્ર કરવામાં આવશે. સેટેલાઇટ્સ અવકાશના હવામાન પર સૂર્યની પ્રવૃત્તિઓની અસર વિશે પણ મહત્વપૂર્ણ માહિતી આપશે.
About The Author
That is a long established fact that a reader will be distracted by the readable content of a page when looking at its layout. The point of using Lorem Ipsum is that it has ab more normal distribution of letters, as opposed to using content here.
